De pagina wordt geladen...
Voorkom dat criminelen voet aan de grond krijgen
Mobiliteit is een belangrijk instrument in de gereedschapskist van een crimineel. Met regelmaat worden huur- of leaseauto’s – of zelfs auto’s na een proefrit – niet teruggebracht, en ingezet voor criminele activiteiten. Hoe verklein je als ondernemer het risico dat je hiermee te maken krijgt? De politie en de BOVAG Criminaliteitscommissie geven tips.
Criminelen gebruiken graag een ‘anoniem’ voertuig, om onder de radar van de politie te blijven. Ze hebben het daarom dikwijls gemunt op huur- of shortleasevoertuigen. “We krijgen de laatste tijd veel signalen dat huur- of leaseauto’s niet worden teruggebracht, zogenoemde verduistering*”, vertelt Martin Jansen, werkzaam bij de politie als relatiemanager autoverhuur in Oost-Nederland. “Opvallend is dat auto’s soms compleet gestript teruggevonden worden, zowel in het buitenland als in Nederland.” Dat levert ondernemers grote schade op.
Ondermijning
De problematiek reikt verder dan de verduistering van voertuigen. “De daders maken vaak deel uit van georganiseerde, zware criminaliteit zoals internationale drugssmokkel of mensenhandel”, vertelt Alain Meijer. Hij werkt voor het landelijke programma Ondermijning van de politie. “We spreken van ondermijning als de onderwereld en de bovenwereld met elkaar vervlochten raken; wanneer criminelen geld dat is verdiend in de onderwereld proberen te investeren in de bovenwereld.” Deze criminelen proberen geld wit te wassen via bedrijven of gebruiken (verduisterde) huurvoertuigen of gestolen voertuigen voor illegale activiteiten.
Alain deelt zijn kennis en ervaring over ondermijning niet alleen binnen de politie, maar ook met het bedrijfsleven. “Door samen te werken kunnen we het criminelen zo moeilijk mogelijk maken. Daarbij is het essentieel dat ondernemers weerbaar zijn; dat zij signalen herkennen en maatregelen nemen. Mobiliteit speelt vrijwel altijd een rol bij criminele activiteiten. Daarom hebben we regelmatig contact met BOVAG om kennis en ervaring uit te wisselen. Martin en ik schuiven geregeld aan bij de Criminaliteitscommissie.”
Herken signalen
Hoe verklein je dat de kans dat je zaken doet met een crimineel? Belangrijk zijn de bekende checks, zoals de controle van identiteitsdocumenten. Martin Jansen adviseert daarnaast om van tevoren altijd het gesprek aan te gaan. “Als iemand een auto komt huren, vraag dan waar iemand naar toe gaat met de auto en wat diegene gaat doen. Als iemand uit Groningen komt, waarom zou diegene dan een auto willen huren in Limburg? Waarom komt iemand een kwartier voor sluitingstijd een auto huren voor een verhuizing? En waarom moet het per se een kleine of een zwarte auto zijn? Dit kunnen verdachte signalen zijn, die je kunnen doen besluiten om een voertuig niet mee te geven.” Hij voegt er nog een simpele tip aan toe: “Bel direct bij het invullen van het huurcontract het opgegeven telefoonnummer. Gaat de telefoon van de persoon aan de balie niet over? Dan kan dat rode vlag zijn.”
Ook Alain benadrukt het belang van het stellen van vragen: “Als iemand met de duurste auto uit de showroom een proefrit wil maken, vraag dan wat iemand voor werk doet. Je kunt de indruk hebben dat iemand de auto niet kan betalen, maar sommige influencers verdienen bijvoorbeeld flink.” Als iemand zonder (inruil)auto is gekomen, wees dan extra alert. “Door ervaring kun je redelijk goed inschatten of iemand een bonafide of malafide klant is. Je onderbuikgevoel klopt vaak, maar je moet wel meters maken om dat te ontwikkelen.” Daarom is het volgens Alain belangrijk dat je jonge medewerkers traint in het herkennen van verdachte signalen. Zij zijn degenen die de sleutels afgeven.
Hulpmiddel
Naast oplettendheid zijn er preventieve middelen die criminelen afschrikken. Denk aan bestickering van (huur)voertuigen, het niet aannemen van contant geld, aangeven dat je samenwerkt met de politie of communiceren, ook in je huurovereenkomst, dat voertuigen uitgerust zijn met track & trace. “Als je eenmaal een voertuig verhuurd hebt, kan track & trace helpen bij het signaleren van verdacht gebruik”, vertelt Martin. “Als je ziet dat een voertuig alleen ’s avonds en ’s nachts rijdt, kan dat wijzen op drugstransport.” Martin adviseert om daarnaast een extra systeem in te zetten. Criminelen checken vaak of het voertuig signalen uitzendt. Je hebt ook apparaatjes die je op een verbogen plek kunt bevestigen en die geen signaal uitzenden, maar waarvan je de locatie wel kunt opvragen. Bij verduistering of diefstal vergroten die de kans op terugvinden aanzienlijk.”
Laagdrempelig en benaderbaar
Het risico bij dubieuze klanten is niet alleen dat een voertuig verduisterd wordt. Alain: “Je moet oppassen dat je niet onbedoeld een facilitator wordt van zware criminaliteit. Sommige criminelen betalen netjes, maar kunnen je later onder druk zetten om mee te blijven werken. Het zijn niet altijd vriendelijke mensen. Wees dus beducht dat je niet in een kuil stapt waar je niet meer uit kunt.”
Martin en Alain benadrukken dat ondernemers altijd contact mogen opnemen met de politie. Niet om specifieke klanten te checken – dat mag wettelijk niet – maar wel om mee te denken over preventie en te adviseren over maatregelen. Alain: “Investeer in je netwerk, ook met de politie. Vraag eens een wijkagent of een regionale contactpersoon op de koffie. We zijn laagdrempelig en benaderbaar, en we willen graag samenwerken met ondernemers.” Uiteindelijk heeft iedereen hetzelfde doel: criminaliteit in ons land zoveel mogelijk buiten de deur houden.
Dossier Criminaliteit
Er is een lijst beschikbaar met regionale contactpersonen van de politie die je als BOVAG-autobedrijf of -verhuurbedrijf kunt benaderen voor advies of bij een verduistering. Kijk op mijn.bovag.nl/criminaliteit voor meer preventietips en de aangifteprocedure bij verduistering. De sticker met vermelding ‘we werken samen met de politie’ kun je aanvragen via verhuur@bovag.nl. Neem ook eens een kijkje op de campagnewebsite van de politie en het ministerie van Justitie en Veiligheid: houdmisdaaduitjebuurt.nl.
*Diefstal of verduistering? Bij diefstal wordt een voertuig zonder toestemming van de eigenaar weggenomen. In geval van verduistering is het voertuig wel rechtmatig in bezit van de dader – bijvoorbeeld meegegeven voor een proefrit of verhuur – maar wordt het vervolgens niet teruggebracht.
Criminaliteitscommissie: “Voel geen drempel om contact op te nemen”
De Criminaliteitscommissie van BOVAG zet zich in om criminaliteit in de verhuur- en deelautosector te voorkomen en aan te pakken. Dat doet ze niet alleen.
De Criminaliteitscommissie bestaat uit verhuurexperts van onder meer Hertz, Sixt, Avis en Broekhuis. Zij houden zich onder andere bezig met het signaleren van actuele kwesties en het geven van tips en adviezen voor preventie. Criminelen wisselen continu van aanpak, daarom is het regelmatig uitwisselen van kennis en ervaringen essentieel. Om die reden onderhoudt de commissie contacten met de politie en met de stichting Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit (VbV), een belangrijke instantie bij het terugvinden van vermiste voertuigen.
Tom Fluks, vestigingsmanager bij Broekhuis Autoverhuur en voorzitter van de commissie: “Wij kunnen collega-verhuurders bijstaan met raad en daad. Het delen van ervaring helpt om net iets alerter te zijn. Voel geen drempel om contact met ons op te nemen. Overweeg je bijvoorbeeld om voertuigen te voorzien van track & trace, dan kun je sparren met ervaringsdeskundigen binnen de commissie.”
Vijf tips
Tom Fluks geeft vijf tips om het risico op criminaliteit te verkleinen bij jouw auto- of verhuurbedrijf:
- Maak binnen je bedrijf duidelijke afspraken over hoe je elkaar een seintje kunt geven bij twijfel over een klant. Wij spreken collega’s altijd aan met de voornaam. Gebruikt iemand ineens de achternaam, dan weten we dat er een tweede opinie nodig is.
- Screen nieuwe medewerkers zorgvuldig: doe een antecedentenonderzoek en vraag om een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Zo verklein je dat kans dat je iemand aanneemt die criminelen faciliteert.
- Vraag bij twijfel om extra documenten. Wij vragen standaard om een geldig rijbewijs, een tweede identiteitsbewijs en een poststuk waarop het adres staat vermeld. Blijven we twijfelen, dan vragen we om aanvullende documenten. Als klanten hier geïrriteerd op reageren, kan dat een alarmbel zijn.
- Schakel de Koninklijke Marechaussee in bij vragen over een buitenlands identiteitsbewijs. Deze heeft veel ervaring met deze documenten en weet waar je op moet letten.
- Investeer in het opleiden van medewerkers. Het is de investering waard: als je door alert optreden ook maar één auto niet kwijtraakt, heb je die kosten dubbel en dwars terugverdiend.
Meer over de Criminaliteitscommissie en hoe je in contact kunt komen, lees je hier. Meer tips om criminaliteit te voorkomen vind je op mijn.bovag.nl/criminaliteit.
“Track & trace onmisbaar bij opsporing”
Tim, werkzaam als rechercheur bij de politie op het gebied van autoverhuur, ziet het afgelopen jaar een toename van voertuigen die direct na verhuur verdwijnen naar het buitenland. Daar krijgen ze een ander kenteken en worden ze doorverkocht, of gestript voor onderdelen. Hij adviseert bedrijven zoveel mogelijk gebruik te maken van track & trace. “Het schrikt criminelen af en is onmisbaar bij de opsporing, waarin we samenwerken met VbV. Van de voertuigen mét track & trace wordt tachtig procent teruggevonden. Bij voertuigen zonder track & trace is dit percentage vele malen lager. Deze data zijn essentieel voor onderzoek, waardoor we de prioriteit en capaciteit kunnen vergroten.” Met track & trace heb je bovendien achteraf veel meer informatie over je huurder: zoals snelheden, gereden routes en overtredingen. Opvallend is dat momenteel veel voertuigen worden verduisterd bij autobedrijven die verhuur niet als hoofdactiviteit hebben, maar als extra verdienste. Daar krijgt de huurder het voertuig vaak gemakkelijker mee dan bij grotere verhuurbedrijven met intensiever getraind personeel. “Ik zag een case waarbij iemand duidelijk dakloos was en als adres het Leger des Heils opgaf. Hij was door een crimineel gestuurd om een auto te huren, die vervolgens is verduisterd.” Tim benadrukt het belang van goed getraind personeel. Blijf opletten bij zowel verhuur, proefrit als vervangend vervoer.
VbV: meer aandacht voor groeiend aantal verduisteringen
De Stichting Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit (VbV), een gezamenlijk initiatief van schadeverzekeraars, speelt een coördinerende rol bij het terugvinden en terugbezorgen van verduisterde en gestolen voertuigen. Daarbij werkt de stichting nauw samen met publieke en private partners. Het VbV constateert dat het aantal autodiefstallen toeneemt. In de eerste helft van 2025 werden 3.645 personenauto’s gestolen, een stijging van twintig procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. “Een zorgelijke ontwikkeling is dat ook het aantal verduisteringen van huur- en leasevoertuigen groeit”, zegt Roelof Muis van het VbV. “Daar zijn geen exacte cijfers van te geven omdat bij een aangiftesignaal niet wordt vastgelegd of er sprake is van een verduistering, maar we werken eraan om meer inzicht te krijgen in het volume en de aard ervan. Zo kunnen we verhuur- en leasebedrijven gerichter adviseren over preventie en het terugvinden van voertuigen verbeteren.” Een van de initiatieven om criminaliteit te bestrijden is het project Summer Flight, dat deze zomer voor de tweede maal plaatsvond. Met grenscontroles aan de buitengrenzen van Europa is geprobeerd inzicht te krijgen in huur- en lease-auto’s die de grens overgaan en te voorkomen dat deze zonder toestemming naar het buitenland vertrekken, om zo het risico op verduistering te verkleinen.
Wil je deelnemen aan het project Summer Flight, meer weten wat de Stichting VbV doet en welke samenwerkingsmogelijkheden er zijn? Kijk op stichtingvbv.nl of neem dan contact op met Roelof Muis, projectleider bij VbV: rmuis@stichtingvbv.nl.
Dit artikel is verschenen in BOVAGkrant 5-2025. Tekst: Linda in 't Hout, illustratie: Edith Buenen.