Het EU Omnibus-pakket: wat verandert er voor jouw bedrijf en hoe blijf je duurzaam in beweging?

Hoe zat het ook alweer? In februari van dit jaar presenteerde de Europese Commissie het Omnibus-pakket: maatregelen die duurzaamheidsrapportages en -regels, zoals CSRD, eenvoudiger moeten maken. Let wel: dit is een voorstel, nog geen wetgeving. Wat valt er eigenlijk allemaal binnen dat Omnibus-voorstel, wanneer worden in de EU knopen doorgehakt en wat betekent dat voor jouw duurzaamheidsbeleid van vandaag én morgen?

Het doel van het EU-Omnibuspakket is om de rapportagelast te verlichten en de regels beter toepasbaar te maken. Dit zijn in een notendop de belangrijkste voorstellen uit het Omnibus-pakket:

• CSRD beperken: ongeveer 80 procent van de bedrijven hoeft niet meer te voldoen aan de verplichtingen voor duurzaamheidsrapportage, de zogenoemde European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Zo ligt de focus op de grootste bedrijven die waarschijnlijk de grootste impact op mens en milieu zullen hebben;

• Waardeketens ontlasten: ervoor zorgen dat de vereisten voor grote bedrijven de kleinere bedrijven in hun waardeketen niet belasten;

• Uitstellen van de rapportagevereisten met twee jaar voor bedrijven die binnen de reikwijdte van de aangepaste CSRD vallen;

• Geen sectorspecifieke standaarden (zouden voor meer regeldruk zorgen);

• Geen verdere verzwaring van de accountantscontrole;

• Versimpelde ESRS-standaard voor rapportage, meer focus op kwantitatieve data en minder nadruk op uitgebreide beschrijvingen.

Welke gevolgen heeft de voorgestelde Omnibus-wetgeving voor jouw bedrijf?

Mobiliteitsbedrijven met >1000 werknemers:
• Rapportageplichtig onder de CSRD
• Rapportage per 2028 over boekjaar 2027
• Minder verplichte ESRS-datapunten

Mobiliteitsbedrijven met <1000 werknemers:
• Vrijwillig rapporteren
• Rapporteren volgens de zogenoemde Voluntary Standard for non-listed micro-, Small- and Medium-sized undertakings (VSME-standaard)

Wijzigingen nog mogelijk

Let goed op: dit zijn allemaal nog steeds voorstellen. Dat betekent dat er nog wijzigingen kunnen plaatsvinden. Het enige onderdeel wat formeel is vastgelegd is het uitstel van de CSRD-rapportage voor bedrijven die binnen de reikwijdte van deze wet vallen (de zogenaamde ‘stop-the-clock’ richtlijn).

Er lopen nu wetgevingsprocessen binnen de verschillende organen van de EU (de Commissie, het Parlement en de Raad). Deze processen moeten uiteindelijk leiden tot nieuwe finale wetteksten. Sinds februari is duidelijk geworden dat er binnen de EU nog grote verdeling heerst over de voorstellen, met name hoe sterk de verschillende wetten versimpeld moeten worden.

Tijdlijn: belangrijke mijlpalen

Hieronder vind je een overzicht van de verwachte mijlpalen in het EU-wetgevingsproces voor het komende jaar, specifiek gericht op de onderdelen van het Omnibus-pakket die betrekking hebben op de CSRD. Let wel goed op: deze data zijn onder voorbehoud van wijzigingen en vertragingen.
Door de verdeeldheid binnen de EU kunnen processen langer duren dan initieel gepland en in de afgelopen maanden hebben we gezien dat deadlines voor beslissingen al naar achter zijn geschoven. Het is daarom raadzaam om de ontwikkelingen die voor jou relevant kunnen zijn actief te blijven volgen. BOVAG zal je uiteraard zo goed mogelijk op de hoogte houden van de meest recente gebeurtenissen.

Wat kun je nú al doen op het gebied van duurzaamheid?

Voor jou kunnen de Omnibus-voorstellen betekenen dat je helemaal niet meer hoeft te rapporteren, of dat je 2 jaar uitstel krijgt. Voor veel BOVAG-leden betekent dit dat er ruimte ontstaat om de focus rond duurzaamheid te verleggen. Ga dus door op de ingeslagen weg en gebruik de tijd die is vrijgekomen om de toekomstbestendigheid van je bedrijf te versterken.

Duurzaamheid blijft belangrijk, niet alleen omdat ketenpartners zoals leveranciers en banken informatie zullen blijven uitvragen, maar ook omdat het je concurrentiepositie kan versterken, kosten kan besparen en je inzicht krijgt in de risico’s en kansen voor je bedrijfsvoering. Je kan bijvoorbeeld met de volgende concrete acties aan de slag:

Voor kleine bedrijven:

• Denk aan overstappen op groene stroom, het vervangen van verlichting door LED, of het verbeteren van isolatie. Dit draagt direct bij aan een lagere CO₂-uitstoot en kan op termijn ook kosten besparen. Kleine stappen maken hier al een groot verschil.

• Betrek je medewerkers en klanten bij duurzame keuzes. Duurzaamheid hoeft niet alleen van bovenaf te komen. Door medewerkers te betrekken bij duurzame initiatieven en klanten bewust te maken van milieuvriendelijke producten of diensten, creëer je draagvlak en versterk je je duurzame imago.

• Verken samenwerkingen. Betrek leveranciers bij verduurzaming en vraag naar hun aanpak. Dit kan leiden tot gezamenlijke initiatieven zonder grote investeringen.

• Verken vrijwillige rapportage onder de VSME-standaard. Dit is een haalbaar alternatief voor de ESRS dat is ontwikkeld voor het mkb. Het BOVAG Brancheformat voor Mobiliteit is al grotendeels gebaseerd op de VSME-standaard en kan dus ook gebruikt worden voor je eigen verslag. Kies bijvoorbeeld voor de 'basic' module uit de VSME-standaard, de meest beknopte optie.
  

Voor middelgrote tot grote bedrijven:

• Zet in op een dubbele materialiteitsanalyse (DMA), een belangrijke bouwsteen die helpt bij het opstellen van een effectieve CSRD-rapportage. Hier lees je er meer over.

• Verken vrijwillige rapportage onder de VSME-standaard. Dit is een haalbaar alternatief voor de ESRS dat is ontwikkeld voor het mkb. Het BOVAG Brancheformat voor Mobiliteit is al grotendeels gebaseerd op de VSME-standaard en kan dus ook gebruikt worden voor je eigen verslag. Kies bijvoorbeeld voor de comprehensive” module uit de VSME-standaard, de uitgebreidere optie.

• Start (of ga verder) met het in kaart brengen van je emissies:

• Scope 1- en 2-emissies – je directe uitstoot en die van ingekochte energie – vormen de basis van je CO₂-voetafdruk. Als je deze emissies nog niet in kaart brengt binnen je organisatie, kun je starten met het verzamelen van verbruiksdata, het analyseren van energiebronnen en het opzetten van een meetmethode. Dit biedt inzicht, maar ook aanknopingspunten voor besparing, verduurzaming en structurele reductie van je uitstoot.
• Als je de scope 1- en 2-emissies van je bedrijf al inzichtelijk hebt, kun je aan de slag met scope 3-emissies (je uitstoot in de keten). Deze emissies vormen vaak het grootste deel van de CO₂-voetafdruk. Als je de scope 3-emissies nog niet meet, kun je beginnen met het verzamelen van data, het betrekken van leveranciers en het opzetten van een meetmethodiek. Dit biedt inzicht, maar ook kansen voor samenwerking en uiteindelijke reductie van je uitstoot.

BOVAG helpt

BOVAG staat klaar voor jou als ondernemer en heeft een compleet pakket voor de CSRD-rapportage samengesteld. Hier zit het gebruik van de online BOVAG CSRD-Rapportagetool bij inbegrepen. Deze tool neemt je mee in het DMA-proces. Daarnaast zijn er verdiepende sessies, online webinars en kun je gebruik maken van de helpdesk. Heb je interesse? Lees hier meer informatie en vraag de BOVAG CSRD Rapportagetool aan.

BOVAG blijft de CSRD-rapportagetool ondersteunen en eventuele wijzigingen in datapunten verwerken in de tools. De rapportage-werkgroepen blijven bestaan én BOVAG onderzoekt de mogelijkheid voor een basisrapportage op basis van VSME.