Zetje voor digitale importprocedure

De lockdown in maart bracht het hele land tot stilstand. Ook RDW moest flink op de rem trappen, om te kunnen voldoen aan de coronamaatregelen. Op de zestien keuringsstations van RDW werd teruggeschakeld naar de meest noodzakelijke dienstverlening, en dat was voornamelijk om transport en logistiek, door de overheid benoemd als een cruciale sector, op gang te houden. Er was geen mogelijkheid om met voertuigen naar een keuringsstation te gaan, om deze in te schrijven in het Nederlands kentekenregister.

Geen kant op

José Burgemeester, relatiemanager Belastingdienst en RDW bij BOVAG, kreeg dagelijks alarmerende telefoontjes van ondernemers in benarde situaties. “Import is bij velen een belangrijk onderdeel van hun bedrijfsvoering. Geïmporteerde auto’s konden op dat moment letterlijk geen kant op zonder kenteken. De handel lag stil en dat bracht bedrijven in grote nood. Enkelen stonden op het punt failliet te gaan. Met overheidssteun konden ze het misschien een paar maanden rekken, maar dit kon zo niet langer.”

Voor elkaar

Burgemeester drong er bij RDW op aan om het importproces snel weer op gang te brengen, en het te digitaliseren. Volgens haar had RDW al een goed online systeem hiervoor, de Versnelde individuele inschrijving (VIA). Burgemeester: “Mijn advies was: als het niet op locatie kan, doe het dan digitaal. Het past bij de huidige anderhalvemetersamenleving en haalt de druk weg bij de RDW-keuringsstations. RDW was terughoudend om VIA te gebruiken, want het was misschien maar voor een paar weken. Gelukkig hebben we dat toch voor elkaar kunnen krijgen en kunnen de meeste voertuigen nu digitaal worden geïdentificeerd.” José Burgemeester pleitte al een aantal jaar voor een digitale procedure voor erkende bedrijven. Nu was er een aanleiding, weliswaar geen leuke, die de digitalisering een zetje gaf.

Opstarten

José Burgemeester had de afgelopen maanden veel contact met André Nijboer, manager beoordeling bij RDW, die een belangrijke rol speelde bij de opstart van de digitale noodprocedure voor import. Toen aan het begin van de lockdown de dienstverlening voor cruciale sectoren weer liep, bleek vervolgens dat import de grootste bulk werk was die er lag, vertelt Nijboer. “We moesten creatief nadenken hoe we dit weer in gang konden zetten. Het begon met het via de mail beoordelen van geïmporteerde voertuigen die al verkocht waren. We verwachtten dat als deze voorraad weggewerkt was, er geen aanbod meer zou zijn. Maar het tegenovergestelde was waar.” Vanwege de coronamaatregelen kon RDW al deze voertuigen niet fysiek langs laten komen bij de keuringsstations. De kogel ging door de kerk: het moest dus wel online. Dat ging met stappen: eerst heel simpel via de mail, vervolgstap was een webformulier en nu wordt de digitale noodprocedure steeds meer ingebed in de applicatie VIA. Een proces dat normaalgesproken jaren duurt, werd nu in een paar weken noodgedwongen uit de grond gestampt. BOVAG dacht daarbij veel mee over het proces namens ondernemers en werd betrokken bij keuzes die RDW moest maken. Schrijnende gevallen die BOVAG aandroeg, werden met voorrang door RDW behandeld.  

Via VIA

De importprocedure voor personenauto’s, motorfietsen, lichte bedrijfs- en aanhangwagens loopt inmiddels via de digitale weg, via webformulier of VIA. Alleen voertuigen die niet overeenkomen met het kentekenbewijs, schadevoertuigen of als gegevens ontbreken in geval van twijfel, moeten alsnog naar een keuringsstation. De ontwikkelingen gaan ondertussen verder. Nijboer: “We maken stappen om zoveel mogelijk via de applicatie te laten lopen, naar verwachting kan eind van het jaar tachtig procent via VIA.” Nijboer drukt ondernemers op het hart om goed op te letten op welke manier ze de aanvraag doen (zie kader). “Als het via de applicatie VIA kan, doe het dan ook daar. Bekijk het dus per geval. Het proces gaat daar sneller, en de kans op fouten is kleiner dan via het webformulier.”

Wetswijziging

Waarom kon dit proces niet eerder online? Nijboer vertelt dat dit al jaren terug is geopperd, maar dat het makkelijker gezegd is dan gedaan. In de wet staat namelijk nu dat RDW elk geïmporteerd voertuig fysiek moet beoordelen. “We gaan een richting op waarbij we steeds meer de werkzaamheden willen doen waarbij RDW ook daadwerkelijk toegevoegde waarde heeft. Bij eenvoudige ‘gevallen’ willen we alleen toezicht gaan uitoefenen, zodat we voldoende tijd hebben voor zaken waarvoor onze expertise noodzakelijk is.” Dat betekent dat er een wetswijziging nodig is, en dat moet in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gebeuren. “Als het ministerie te veel risico’s ziet of als er te veel klachten zijn, dan gaat het niet door.” Het is belangrijk dat het kentekenregister zuiver blijft, en dat de voertuigen met Nederlandse kentekens veilig zijn en aan milieu-eisen voldoen. Het wel of niet slagen van deze tijdelijke noodprocedure is dus cruciaal voor het vervolg.  

Gezamenlijk

De tijdelijke noodprocedure blijft in ieder geval nog tot 1 juli 2021 lopen, vertelt Nijboer. Het is een goede testcase richting het ministerie. De plannen staan verder niet stil. RDW verbetert de procedure continu, en er wordt naartoe gewerkt dat het een blijvertje wordt met een eigen erkenningsvorm. Dat maakt het extra belangrijk dat we het nu met z’n allen goed doen”, voegt Nijboer daaraan toe. Het is van belang dat aangeleverde gegevens compleet zijn en dat er geen misbruik wordt gemaakt. “Als we er een potje van maken, komt deze regeling onder druk. Dat willen wij en de branchepartijen niet. We zijn daar gezamenlijk verantwoordelijk voor. Als je op een positieve manier meewerkt aan dit proces, kunnen we het effectiever en efficiënter maken. En je voorkomt dat je met alle importvoertuigen naar de RDW moet.” 

Misbruik

Nu beoordeelt RDW een deel van de voertuigen nog digitaal, maar als er een erkenningsvorm komt, zal RDW die voertuigen helemaal niet meer zien. Wel houdt de RDW toezicht. Hoe dit eruit komt te zien, wordt nog bepaald. Bij misbruik volgen er sancties: als iemand zich bewust niet aan de spelregels houdt, wordt zijn erkenning ingenomen. “Die mensen gooien in feite het RDW-schildje te grabbel. Die mensen willen we aanpakken”, zegt Nijboer. “Natuurlijk niet de mensen die per ongeluk een foutje hebben gemaakt, stelt hij gerust. Hij ziet momenteel dat het overgrote gedeelte enorm zijn best doet. 

Uitbreiding

De uitbreiding van erkenningen is onderdeel van een groter plan om het erkenningenstelsel van RDW te moderniseren (zie kader). BOVAG praat mee in dit project en maakt zich ook hard voor dit nieuwe erkenningenstelsel, vertelt Burgemeester. Het biedt de mogelijkheid om makkelijker nieuwe erkenningen toe te voegen, zoals voor import. “Het is belangrijk dat er een erkenning voor import  komt, omdat het proces veel sneller kan”, zegt Burgemeester. “Als je handelt in auto’s is snelheid belangrijk. Ik ben blij dat corona het zetje naar digitalisering heeft gegeven.” Wel moet er goed gekeken worden naar controle en handhaving, BOVAG is dan ook voor sancties bij misbruik, en dat ondernemers hun erkenning dan kunnen verliezen. “Het is een prachtig systeem, maar maak er geen misbruik van. Dan snijd je uiteindelijk jezelf in de vingers.” 

Waar doet u de aanvraag?

Als u gebruik wilt maken van de tijdelijke importprocedure heeft u een erkenning Bedrijfsvoorraad nodig. De manier waarop u de digitale aanvraag bij RDW doet, is afhankelijk van het voertuig:  
 
Versnelde individuele aanvraag (VIA): voor personenauto’s (M1) met Europees kentekenbewijs en met daarop vermeld: de Europese typegoedkeuring (K.), Variant (D.2. en Uitvoering (D.2).  
 
Webformulieren Aanvraag individuele inschrijving: voor personenauto’s (M1) zonder geharmoniseerd Europees kentekenbewijs met daarop de Europese typegoedkeuring of een ongebruikt en niet eerder geregistreerd voertuig. En ook voor lichte bedrijfsauto’s, lichte aanhangwagens en twee- of driewielers. Of als u nog niet geautoriseerd bent voor VIA. 
 
Als het voertuig niet overeenkomst met het kentekenbewijs, gegevens ontbreken of het om schadevoertuig gaat, is het nodig om een afspraak te maken met een van de RDW-keuringsstations. 
 
Kijk voor de exacte voorwaarden en procedure op rdw.nl.  

In de bres voor MERK

BOVAG heeft samen met de branche en RDW intensief gesleuteld aan het erkenningenstelsel van RDW. Dit project Modernisering Erkenningen (MERK) zet sterk in op ‘selectie bij de poort’ en een eerlijk systeem voor sancties. Ook wordt voorgesteld om wetten op lager niveau aan te kunnen passen, zodat sneller en eenvoudiger reageren op ontwikkelingen mogelijk is. Het geeft daarnaast ruimte om het aantal erkenningen uit te breiden, zoals voor import, schade of verhuur. Dit voorstel ligt al enige tijd bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. RDW en betrokkenen hebben een brandbrief geschreven aan het ministerie met de oproep om de invoering niet langer uit te stellen, en blijven het onderwerp onder de aandacht brengen. Het vernieuwde erkenningenstelsel gaat naar verwachting op 1 januari 2022 in.