Schijnzelfstandigheid of zzp?

Buiten de cao en wetgeving rond personeelszaken, heeft ook jurisprudentie nog al eens invloed op hoe we de details van de wet moeten interpreteren. BOVAG speurt voortdurend naar juridische uitspraken die van invloed kunnen zijn op uw personeelsbeleid. Deze keer een uitspraak die het nieuws haalde; de Deliveroo-zaak over het kwalificeren van personeel als werknemers of als zzp’ers.

De kwestie

Deliveroo besluit het dienstverband van maaltijdbezorgers om te zetten van een arbeidscontract naar een zzp-constructie. De rechter buigt zich over de vraag of dit terecht is. Gaat het hier echt om zzp’ers of is er sprake van schijnzelfstandigheid?

De praktijkcase

De maaltijdbezorgers van dit bedrijf werken oorspronkelijk in loondienst met een arbeidsovereenkomst. Na een aantal jaar besluit het bedrijf deze arbeidsovereenkomst om te zetten naar een opdrachtovereenkomst. Zo worden alle werknemers zzp’ers. Het bedrijf zegt dat de werknemers nu de keuze hebben in het wel of niet accepteren van opdrachten en daarmee veel vrijheid genieten. De FNV vindt dat er nog steeds sprake is van een arbeidsovereenkomst. De werknemers kunnen weliswaar zelf bepalen welke klussen ze doen, maar de situatie voldoet verder nog steeds aan alle elementen van een arbeidsovereenkomst. De FNV stapt daarom naar de rechter.

De uitspraak

De Hoge Raad stelt dat er in dit specifieke geval inderdaad nog steeds sprake is van een arbeidsovereenkomst omdat los van het vrij indelen van werk alle voorwaarden van de arbeidsovereenkomst nog steeds van toepassing zijn in dit dienstverband. Hierbij wordt benadrukt dat de zaak van alle kanten bekeken is en dat alle omstandigheden meespelen. Daardoor is de uitspraak niet direct op ieder bedrijf van toepassing. Of u iemand als zzp’er mag inhuren of dat er een arbeidsovereenkomst moet komen, verschilt daarom per bedrijf en per situatie.

De uitleg

In deze uitspraak heeft de Hoge Raad gekeken of de vier elementen van een arbeidsovereenkomst aanwezig zijn. Het gaat om: persoonlijke arbeid, loon, gezagsverhouding en werken gedurende zekere tijd. De werknemers hebben een zekere mate van vrijheid in hun werk doordat ze zelf mogen kiezen welke ritten ze rijden. Daarnaast hebben ze ook de mogelijkheid om zichzelf te vervangen. Dat past bij werken als zzp’er. Door de manier waarop deze vrijheid is vormgegeven, staat deze niet haaks op het hebben van een arbeidsovereenkomst. Alle overige facetten in deze casus wijzen wel op een arbeidsovereenkomst. De Hoge Raad benoemt ook twee nieuwe elementen. Het eerste is dat het bezorgen van maaltijden de kernactiviteit is van Deliveroo. Dit wijst op een gezagsverhouding en wordt inbeddingscriterium genoemd. Daarnaast is ook het bestaan van ondernemerschap een nieuw element in de afweging. Verdere invulling hiervan wordt aan de wetgever gelaten.

Meer duidelijkheid rond zzp’ers op komst

BOVAG-leden met een rijschool werken nog wel eens met zzp’ers, maar ook in andere takken van de automotivebranche zien we steeds vaker dat BOVAG-leden ‘eenpitters’ inhuren. Er is veel onduidelijkheid of dit (in de toekomst) nog mag of dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Gelukkig komt er een wet die meer duidelijkheid geeft voor u als ondernemer en tegelijkertijd ook meer bescherming biedt aan zzp’ers. Deze wet wordt in fases uitgewerkt in 2023 en in 2024, zodat hij in 2025 in zijn geheel in werking kan treden. In de wet wordt onder andere een gelijker speelveld voor contractvormen van werknemers en zelfstandigen vastgelegd en komt er onder meer een verduidelijking over wanneer er als werknemer gewerkt wordt en wanneer er als zelfstandige gewerkt kan worden. BOVAG houdt u op de hoogte wanneer daar nieuws over is.

Mijn Tools

Mijn profiel

Schijnzelfstandigheid of zzp?

Schijnzelfstandigheid of zzp?

De kwestie

De praktijkcase

De uitspraak

De uitleg

Meer duidelijkheid rond zzp’ers op komst