Negen vragen rondom vaccineren tegen corona

Volgens het vaccinatieschema van de Rijksoverheid duurt het nog even voordat Nederlanders tussen de achttien en zestig jaar zonder medische indicatie in aanmerking komen voor het coronavaccin. Wanneer het vaccin volgens planning wordt geleverd, start in mei het inenten van deze doelgroep. Bij werkgevers en werknemers leven heel wat vragen rond het vaccineren. BOVAG zet er negen voor u op een rijtje. 

Mag ik als werkgever mijn werknemer verplichten om zich te laten vaccineren?

1
Nee, dat mag niet. In Nederland is er geen vaccinatieplicht. Als werkgever mag u uw medewerkers ook niet verplichten om het vaccin te nemen. Net als dat u ze niet kunt verplichten om een coronatest te doen. Een werknemer mag met de huidige regels overigens wel door u naar huis worden gestuurd als hij verkoudheids- of griepverschijnselen vertoont, maar dit mag ook als u alleen al twijfelt over zijn gezondheid. Verdenking van het coronavirus bij een werknemer of zijn gezinsleden is daarmee in beginsel voldoende om de werknemer van de werkplek te weren. Bij ziekte dient de arbo-arts ingeschakeld te worden. 

Mag ik als werkgever straks vastleggen welke werknemers zich wel en niet hebben laten vaccineren?

2
Nee, dat mag u niet. Dit is een verwerking van bijzondere persoonsgegevens (gegevens over de gezondheid) en dat mag de werkgever niet doen op grond van de Europese wetgeving rond privacy (AVG) .

​Als mijn medewerker zelf vertelt dat hij of zij is gevaccineerd, mag ik het dan wel vastleggen?

3
Ook dan mag u als werkgever deze informatie niet vastleggen. Zelfs niet als de medewerker hier zelf toestemming voor geeft. Dat heeft te maken met de gezagsverhouding die er is tussen deze twee partijen. Een werkgever mag overigens ook niet via de bedrijfsarts vragen of een medewerker is gevaccineerd. 

Ben ik als werkgever verplicht om loon te betalen aan een medewerker die heeft geweigerd zich te vaccineren en vervolgens toch corona krijgt?

4
Ja, u bent verplicht om loon te betalen wanneer een medewerker ziek wordt, tenzij hij of zij opzettelijk ziek is geworden. Met het weigeren van het vaccin, probeert een medewerker niet opzettelijk ziek te worden. Daarom moet een werkgever in dit geval gewoon loon doorbetalen tijdens de ziekteperiode van deze medewerker. 

Wanneer ik als werkgever weet dat een van mijn medewerkers zich niet wil laten vaccineren, mag ik hem of haar dan verplichten om bijvoorbeeld een mondkapje te dragen of andere maatregelen te nemen?

5
Een werkgever mag binnen redelijke grenzen bepalen hoe hij wil dat zijn medewerkers zich gedragen en wat zij dragen. Je zou kunnen zeggen dat het redelijk is om aan niet ingeënte werknemers te vragen om een mondkapje te dragen. Een werkgever moet namelijk zorgen voor een gezonde en veilige werkplek voor ál zijn medewerkers. In theorie zou u dus eisen zoals een mondkapje mogen stellen. In de praktijk hoort u als werkgever niet te weten of iemand wel of niet is ingeënt tegen corona. Dat maakt het lastig om hier vervolgens voorzorgsmaatregelen tegen te nemen.

Mag ik als potentiële werkgever aan een sollicitant vragen of deze is ingeënt tegen corona?

6
Nee, daar mag u niet naar vragen en als u het doet, hoeft de sollicitant hier geen antwoord op te geven. Op dit gebied gelden dezelfde regels voor medewerkers als voor potentiële medewerkers. In beide gevallen geldt namelijk dat er een ongelijke machtsverhouding tussen deze twee partijen is. 

Komt er zoiets als een vaccinatiebewijs of vaccinatiepaspoort dat je moet laten zien wanneer je toegang wilt tot evenement of andere groepsactiviteiten?

7
En waarmee versoepeling van de maatregelen sneller mogelijk is? Naar verwachting geeft het RIVM eind maart de mogelijkheid om je eigen vaccinatiestatus te zien en te downloaden. Dit zou je een vaccinatiepaspoort kunnen noemen. Het doel hiervan is om sneller maatregelen te kunnen versoepelen. Of dit ook echt zo gaat werken en of er op basis van zo’n vaccinatiepaspoort een versoepeling komt in de maatregelen, is nog niet bekend. De vaccins lijken de ingeënte persoon namelijk goed te beschermen tegen corona, maar het is nog niet duidelijk of deze dan nog wel besmettelijk kan zijn voor niet-ingeënte personen. De Gezondheidsraad zal hier waarschijnlijk eerst nog een advies op geven. De Gezondheidsraad heeft ook gesteld dat het vragen om een vaccinatiebewijs een flinke inbreuk is op de grondrechten en vrijheden van mensen. Het adviseert dan ook dat er een hele goede onderbouwing moet worden gegeven alvorens het bewijs te kunnen vragen. Iemand die om een vaccinatiebewijs vraagt, zou moeten kunnen aantonen dat het noodzakelijk is om hierom te vragen. Het vrijgeven van deze gegevens moet opwegen tegen de inbreuk op (grond)rechten en vrijheden én vaccinatiebewijzen mogen niet onrechtvaardig uitsluiten of discrimineren. “Zolang niet iedereen in Nederland de kans heeft gehad zich te laten vaccineren, zal de inzet van vaccinatiebewijzen voor sommige groepen tot uitsluiting kunnen leiden”, zegt de raad. Dit kan worden voorkomen door bijvoorbeeld een negatieve testuitslag te laten zien of een mondkapje te dragen. 

Mag ik zelf vaccins inkopen via een commerciële partij en mijn medewerkers laten inenten?

8
Nee, dat mag niet. De Rijksoverheid houdt de regie in het vaccineren en bepaalt de prioriteit hierin. Iedereen moet wachten tot hij of zij een oproep krijgt tot vaccinatie. 
 

Wat kan ik als werkgever verder nog doen?

9
Op dit moment kunt u vooral zorgen voor een goede naleving van de RIVM-richtlijnen op de werkvloer. Thuiswerken tenzij het echt niet anders kan. Zorg voor voldoende beschermingsmiddelen en -mogelijkheden voor de mensen in uw bedrijf. Wanneer medewerkers vragen hebben over de vaccinatie, wijs ze de weg naar de juiste informatie op de website van de Rijksoverheid zodat zij gebaseerd op feiten hun keuze hierin kunnen maken.