Terug

In de file op het elektriciteitsnet

Duurzaamheid
Leestijd: 11 min

Er zijn van die voordelen die zo hun nadelen hebben. Doordat er in Nederland steeds meer elektriciteit wordt opgewekt met zonne­­panelen en windmolens is het aanbod van duurzame energie steeds groter. Bovendien vindt er een enorme verschuiving van gas naar elektriciteit plaats. Dat leidt tot netconges­tie oftewel: file op het elektriciteitsnetwerk.

Dat remt niet alleen de energietransitie, maar ook het onder­nemerschap. Daarom is de vraag: hoe gaat u als ondernemer om met netcongestie? En: is het einde van de file al in zicht? Daarvoor schakelen we met Paul Selten van BOVAG. Paul Selten houdt zich als Business Developer bij BOVAG veel bezig met (nieuwe) energie voor ondernemers. Netcongestie is momenteel hét item. Paul legt uit wat het precies is: “Netcongestie draait om de transport­capaciteit van het elektriciteitsnetwerk. Omdat er steeds meer elektriciteit verplaatst moet worden en omdat de hoeveelheid duurzaam opgewekte energie veel groter is dan voorzien, hebben we de grens van de transport­capaciteit op veel plekken in Nederland al bereikt. Opmerkelijk daarbij is dat er kortgeleden nog niets aan de hand was. De plotselinge, explosieve prijsstijgingen van energie hebben eraan bijgedragen dat particu­lieren en bedrijven er alles aan deden om van het gas te gaan en daarvoor in de plaats bijvoorbeeld gingen verwarmen met elektriciteit. Ook het zelf opwekken van energie met zonnepanelen kreeg een (extra) boost.”

De gevolgen

Zelf denkt Paul Selten het liefst in oplossingen, maar in het geval van netcongestie zijn er nogal wat haken en ogen. “Het vergroten van de capaciteit van het elektriciteitsnet lijkt de meest logische oplossing. Dat klinkt eenvoudig, er wordt ook aan gewerkt, maar het is een monsterklus die jaren in beslag neemt en waarmee enorme kosten zijn gemoeid. We zijn dus nog niet van het probleem af en dat kan vervelende gevolgen hebben voor ondernemers.” Zo kan een aanvraag voor capaciteitsuitbreiding nu wel vijf jaar in beslag nemen. Let wel: dat geldt alleen voor grootverbruikers/-leveranciers van elektriciteit of voor bedrijven die dat worden door het plaatsen van bijvoorbeeld zonnepanelen en/of laadpalen. Voor aanvragen die binnen de grens van maximaal 3 x 80 ampère blijven, is er (voorlopig) niets aan de hand. Overigens is het goed om te weten dat de meeste BOVAG-bedrijven kleinverbruikers zijn. Bovendien laat de netcongestiekaart zien dat het niet overal een groot probleem is. Echter: tachtig procent van alle bij BOVAG aangesloten bedrijven is gevestigd in een congestiegebied.

Volgens Paul is de energievoorziening de lifeline van ondernemers. Doordat capaciteitsverzwaring lang duurt, moeten die ondernemers noodgedwongen op de rem trappen als ze bijvoorbeeld een laadplein willen aanleggen of zonnepanelen op hun dak willen aanleggen. Dat is echter niet alles volgens Paul: “Deze ‘file’ remt ook de energietransitie: in tachtig procent van de gevallen mogen ondernemers (grootverbruikers-/leveranciers) die van plan zijn om zonnepanelen aan te leggen, de opgewekte energie níet terugleveren aan het net – de overbelasting zou namelijk alleen maar groter worden.”

Slimme, nu al haalbare oplossingen

Er zijn wel degelijk manieren om de file op het netwerk te omzeilen, benadrukt Paul. “Het zo veel mogelijk direct zelf gebruiken van opgewekte energie is een goed voorbeeld. Daarbij kan een oost-west opstelling van zonnepanelen handig zijn. Daarmee focus je niet op maximale opbrengst, maar op maximale beschikbaarheid van stroom gedurende de dag. Ook het opslaan van elektriciteit in stationaire batterijen wordt steeds populairder. Deze batterijen zijn er in alle soorten en maten, ze zijn nog duur, maar de prijzen dalen. Met een batterij kun je groene energie ook ‘s nachts gebruiken. Zo dragen ze bij aan het stabiel houden van het netwerk. Een bijkomend voordeel is dat ondernemers direct profijt hebt van een batterij.” 

Kaartje_bijgesneden(3).png

Capaciteitsverzwaring

Aanvragen voor capaciteitsverzwaring moeten worden ingediend bij de netbeheerder. Het gewenste aansluit- en transportvermogen zijn daarbij leidend. De aanvraag duurt lang, maar in de tussentijd moeten ondernemers al wel fors investeren, bijvoorbeeld in een nieuw transformatorhuis. Ook plaatsing van een stationaire accu brengt investeringen met zich mee, maar deze optie maakt het wel mogelijk om te blijven ondernemen én geld te verdienen. BOVAG Energie-partner iWell kan een vrijblijvende berekening verzorgen, inclusief alle informatie over de subsidiemogelijkheden.

Het startpunt hiervoor is bovagenergie.nl/batterijopslag.

EV’s als deel van de oplossing

“Elektrische auto’s kunnen ook een belangrijk onderdeel van de oplossing zijn. Nu is het nog zo dat het merendeel van de EV-rijders de auto na het werk thuis oplaadt. Dat leidt tot een enorme stroomvraag vanaf pakweg 18.00 uur. Het verspreid over de dag laden en dan vooral als er veel stroom beschikbaar is, draagt bij aan het voorkomen van pieken en daarmee aan de stabiliteit van het net. Nu is deze spreiding nog vrijblij­vend, maar er zijn signalen dat dit ‘slimme laden’ niet alleen de norm, maar ook een verplichting wordt, met als doel om ‘blackouts’ te voor­komen. Met hun batterijen kunnen EV’s kunnen bovendien een belangrijke opslag- én leveringsrol vervullen. Daarvoor is nog wel wat nodig: auto’s moeten geschikt zijn voor het terugleveren van stroom (bi-direc­tioneel laden), laadpalen moeten worden aangepast en er is (nog) regelgeving nodig voor de beprijzing van elektriciteit die wordt teruggeleverd.”

Met files krijg je nergens de handen op elkaar, zeker niet in de mobili­teitsbranche, maar toch kinkt er naast realisme ook heel voorzichtig enig optimisme door in de conclusie van Paul Selten: “Helaas is deze file niet zomaar opgelost, we zitten echt in de beginfase van het probleem. Des­­ondanks zijn er nu al mogelijkheden om uit de file te stappen en naast de netverzwaring die in gang is gezet, zijn er hoopgevende ontwikkelingen. Eén ding hebben ze echter allemaal nodig: volle aandacht.”

Handig: de laadpaalcalculator

Het aanleggen van laadpalen is een belangrijk thema bij veel BOVAG-­bedrijven. Daarom is er de laadpaalcalculator op bovagenergie.nl. Ondernemers kunnen hier aangeven voor hoeveel auto’s er laadpalen en/of snelladers dienen te komen en checken of de huidige netaansluiting daarvoor geschikt is. Als dat niet zo is, kan ook hier de optie van een stationaire batterij in beeld komen. Zie: bovagenergie.nl/laadpalen-tool en bovagenergie.nl/batterijopslag.

Netcongestie - Dit kunt u zelf doen

Zelfs bij netcongestie kunt u zelf energie opwekken en gebruiken.

Dit zijn interessante mogelijkheden:

  • Dynamische vermogensregeling: Eigen zonnnepanelen? Slimme software stemt de teruglevering af op de netwerkcapaciteit;
  • Deel een aansluiting: Met ‘cable pooling’ deelt u een netaan­sluiting waarin stroom uit wind en zon samenkomt. Door de verschillende piekbelastingen zijn wind- en zonne­parken goed op één kabel aan te sluiten;
  • Verhandel: Via een energiemarktplaats kunt u stroom die u zelf opwekt, verhandelen. BOVAG houdt bij deze ontwikkeling vinger aan de pols.

Dit artikel is verschenen in de BOVAGkrant 2023-05. 
Wij maken op deze website gebruik van cookies. Meer informatie is beschikbaar in onze Privacy- en cookieverklaring