Mijn Tools

Log in voor Mijn tools.

Mijn profiel

Homepage
Er wordt wel gezegd dat data het nieuwe goud zijn. Dat geldt ook voor de autobranche. Maar net als goud liggen data niet voor het oprapen en zijn er meerdere partijen die staan te trappelen om het te delven. Hoe voorkomt BOVAG namens zijn leden dat hier het recht van de sterkste geldt? BOVAG maakt zich in Den Haag en Brussel sterk voor een gelijk speelveld en regie voor de berijder.
Terug

In de bres voor de regie over data

Wet- en regelgeving
Leestijd: 10 min

Er wordt wel gezegd dat data het nieuwe goud zijn. Dat geldt ook voor de autobranche. Maar net als goud liggen data niet voor het oprapen en zijn er meerdere partijen die staan te trappelen om het te delven. Hoe voorkomt BOVAG namens zijn leden dat hier het recht van de sterkste geldt? BOVAG maakt zich in Den Haag en Brussel sterk voor een gelijk speelveld en regie voor de berijder. 

Wie spreekt over auto’s en data, begeeft zich op een complex en onontgonnen terrein. Er zijn veel meningen in omloop, maar weinig harde feiten. Waar praten we over wanneer we het hebben over data? “Veel mensen gooien allerlei zaken op de grote hoop”, zegt Hans Joosten, branchemanager van BOVAG Onafhankelijke Autobedrijven. “Om goed te begrijpen wat er aan de hand is en waar de kansen en bedreigingen zitten, is het zaak om onderscheid te maken.” BOVAG onderscheidt drie soorten data: statische voertuigdata, ook wel ‘repair and maintenance information’ (RMI), beschikbaar via de OBD-stekker; technische data over de auto, zoals in- en uitbouwbeschrijvingen; en dynamische data, de gegevens van allerlei sensoren die tijdens het rijden (bijna) realtime aan de auto worden onttrokken.  

Toegang tot data uit de connected car
4 min

Diensten

Elk van deze drie soorten data brengt zijn eigen kansen en uitdagingen met zich mee. Over de toegang tot technische informatie is al veel geschreven (zie kader). Maar ook bij de andere twee soorten data is toegang het centrale vraagstuk. “Met de dynamische data die de auto genereert, kun je allerlei diensten ontwikkelen”, zegt Geert Brummelhuis, branchemanager van BOVAG Autodealers. “Maar dan moet je er wel toegang toe hebben. Hetzelfde geldt voor de RMI-data.” Joosten: “De Europese regels schrijven voor dat de fabrikant, aftermarket-partijen toegang moet geven tot deze data. De regels bepalen alleen niet hoe snel zij dat moeten doen, hoe eenvoudig dat moet zijn en welke kosten daaraan verbonden mogen zijn. Sommige voertuigfabrikanten rekken de mazen van de wet op.”  

Garantie

“Dat past in een grotere trend”, vervolgt Joosten. “Fabrikanten proberen steeds meer grip te krijgen op de auto en alles wat eraan vast zit, en dat over de hele levensduur van auto. Zij zien de retail liefst in een uitvoerende rol: fabrikanten willen steeds meer zelf bepalen wie wat uitvoert tegen welke kosten.” En de retail, dat zijn universele autobedrijven én dealers, benadrukt Joosten. “De belangen van de twee bloedgroepen binnen de BOVAG-autobedrijven liggen hierin dicht bij elkaar.” Brummelhuis: “Fabrikanten manoeuvreren zich steeds meer in een positie dat ze ook direct met de klant in de weer kunnen. De garantie dat dealers toegang tot data houden zoals ze die nu hebben, is er dan ook niet. Toegang tot data is voor dealers daarom net zo goed een principieel punt.” 

Geen wonder dus dat BOVAG de afgelopen jaren gevijld heeft aan één standpunt over toegang tot data uit de auto: dit begint bij de berijder, die moet de regie hebben over de data die het voertuig genereert. Brummelhuis: “De berijder moet de mogelijkheid hebben om te kiezen waar zijn data heen gaan en wie er vervolgens gebruik van mag maken.”  

header-image
“Fabrikanten willen steeds meer zelf bepalen wie wat uitvoert tegen welke kosten”
Hans Joosten | Branchemanager BOVAG Onafhankelijke Autobedrijven

Server

Voertuigdata worden nu verzameld door de fabrikant, in zogenoemde extended vehicle-systemen. Dat zijn servers die de data uit de auto laden. Van daaruit wordt de beschikbaarheid georganiseerd naar ‘derde partijen’. Brummelhuis: “Hier ontstaat al onduidelijkheid: alleen de fabrikant weet precies welke data er op die server staan en hoe distributie ervan plaatsvindt. Daarop zal toezicht komen, maar het zal lastig zijn te beoordelen of bepaalde data wel of niet beschikbaar is en waarom, of het volledig is en of er geen vertraging is in levering ten opzichte van andere derde partijen. Daarbij, ook dealers zijn hierin net zo goed een derde partij.” 

Lobby

De extended vehicle is de realiteit van vandaag. “De techniek ontwikkelt zich altijd sneller dan de regelgeving”, zegt Hans Joosten. “We staan nu op een kantelpunt: er moet snel goede regelgeving komen, anders staan we voor een voldongen feit en hebben de fabrikanten maximale controle op data. Dit moet Europese regelgeving zijn.” Daarom voert BOVAG een intensieve lobby op dit thema, in Europa en in Nederland, om de Europese lobby te ondersteunen. “Dit doen we zelf, met onze Europese koepel CECRA en in gelegenheidscoalities zoals AFCAR waarin we samenwerken met partijen die ons belang delen”, zegt Joosten. 2020 is een spannend jaar voor de datalobby. De Europese Commissie start deze weken een onderzoek om te bepalen of er regelgeving nodig is en, zo ja, welke. Joosten: “Daar zitten we bovenop, want die regelgeving moet er komen.”  

Tech-bedrijven

Daarnaast loopt een ander traject. Afgelopen najaar diende Kamerlid Kees Verhoeven (D66) een initiatiefnota in. Joosten: “Verhoeven wilde de macht van de grote techbedrijven inperken: Google, Facebook, Apple en Amazon. We hebben hem erop gewezen dat het niet alleen de grote tech-bedrijven zijn die middels data veel macht naar zich toetrekken, autofabrikanten worden net zo goed steeds meer databedrijven en machtsconcentratie ligt op de loer. Verhoeven is daar enthousiast over: op het Aftersales Congres 2020 afgelopen december heeft hij uit de doeken gedaan dat hij dit thema serieus neemt. Hij werkt aan een aanvullende nota rond het delen van data in het automotive netwerk.” 

“De berijder moet de mogelijkheid hebben om te kiezen waar zijn data heen gaan en wie er vervolgens gebruik van mag maken”
Geert Brummelhuis | Branchemanager BOVAG Autodealers

Technische informatie

En er zijn nog meer terreinen waarop BOVAG actief is, vervolgt Joosten. “We kijken ook naar bestaande regelgeving en wat daar aangepast moet worden. Bijvoorbeeld in de toegang tot technische informatie, waar we ons inzetten om op nationaal niveau mini-wetjes (zogeheten delegated acts) te bewerkstelligen die mazen in de wet dichten, zodat de toegang tot technische informatie gewaarborgd blijft en het systeem ook werkbaar is. Op Europees niveau werken we samen met de RDW. Als uitvoeringsorganisatie van de overheid hebben zij een belangrijke rol in de ontwikkeling van regelgeving in de EU. Zij hebben concrete voorbeelden nodig van obstructies: niet alleen waar de wet overtreden lijkt te worden, maar ook situaties waarin fabrikanten de letter van de wet volgen maar de geest geweld aandoen.” 

Onafhankelijkheid

Brummelhuis: “Op alle niveaus en in allerlei samenwerkingen zijn we bezig om overheden en parlementariërs te voeden om de toegang tot de data uit de connected car goed te regelen, met de berijder als regisseur.” Joosten: “Ook voor de toegang tot de RMI-data en technische informatie over auto’s blijven we ons hard maken. We zetten ons in voor een eerlijk speelveld waarin plaats is voor de retail. Dat is in het belang van ondernemers, maar vooral ook van de consument en de berijder.” 

Technische informatie 

De beschikbaarheid van technische informatie over voertuigen is noodzakelijk voor onafhankelijke autobedrijven én voor dealers die vreemdmerkreparaties doen. Sinds ‘Monti’, de Block Exemption Regulation die de Europese Commissie in 2006 uitvaardigde, zijn fabrikanten verplicht deze informatie beschikbaar te stellen. Fabrikanten hebben er echter belang bij om binnen de grenzen van de wet de toegang tot die gegevens ingewikkeld te maken, omdat dat het voordeel van het eigen netwerk vergroot. Belangenorganisaties voor aftermarketpartijen – verenigd in AFCAR in Europa, met sinds kort een Nederlandse samenwerking – zijn voortdurend bezig om de mazen in de wet te dichten en te zorgen dat deze informatie beschikbaar blijft. 

 

Wat is toegang? 

De insteek van de lobby van BOVAG en andere partijen in de AFCAR-alliantie richt zich op het goed regelen van toegang tot data. Maar wat betekent dat precies? “Toegang is niet: alle data altijd hebben”, zegt Geert Brummelhuis. “Toegang zal nooit ongelimiteerd zijn. Soms spelen er wellicht veiligheidskwesties of je moet voldoen aan regelgeving zoals de AVG. Bovendien moet je de berijder overtuigen dat hij zijn data aan jou moet geven. Dat ze bij jou in goede handen zijn én dat jij er een waardevolle dienst mee levert. Belangrijke vragen voor alle autobedrijven zijn dan ook: als je toegang hebt tot bepaalde data, hoe ga je er dan mee om en wat ga je er dan mee doen?” 

 

EDPB wil strenge regulering 

Privacywaakhond European Data Protection Board (EDPB) deed half februari voorstellen voor strenge regulering van de datastroom die moderne auto’s produceren. BOVAG is blij met deze stap maar vindt het te eenzijdig vanuit privacy ingestoken. Het gaat namelijk om meer. De data heeft ook waarde en daarom is de consument de enige die de regie hierop mag hebben.  

Lees hierover meer op mijn.bovag.nl/data. 



Dit artikel is ook verschenen in BOVAGkrant 2-2020.

 

Wij maken op deze website gebruik van cookies. Meer informatie is beschikbaar in onze Privacy- en cookieverklaring