Hoe ontwikkelt de fietsbranche zich de komende jaren?

Nederland is fietsland. De fietsbranche profiteert al jaren van de populariteit van de fiets, met in de laatste jaren de elektrische fiets als belangrijkste drijver. Bovendien steeg tijdens de coronaperiode de vraag naar sportieve fietsen naar nieuwe hoogten. Deze nieuwe fietsen worden voor het grootste deel via de vakhandel verkocht, waarbij de lokale nabijheid, service en vakkennis bij onderhoud de belangrijkste troeven zijn. De stijgende gemiddelde aanschafwaarde van de fiets leidt tot meer omzet en meer winst. Kortom: de fiets is en blijft onverminderd populair in Nederland en de fietsbranche profiteert hiervan. 

Toch zorgt dezelfde populariteit van fietsen ervoor dat fietsbedrijven te maken krijgen met uitdagende marktontwikkelingen en risico’s. Naast het tekort aan personeel en het lastig kunnen aantrekken van financieringen, signaleert branchemanager Maarten Mastop risico’s voor de korte en (middel)lange termijn. “Op korte termijn kan marktverstoring optreden. Dit komt doordat momenteel het stof neerdwarrelt van de hectische coronaperiode. Daarbij is het heel lastig om te zeggen of en wanneer dit komt en hoelang dit gaat duren. Op de lange termijn zie ik bedreigingen van de concurrentiepositie die vanuit vier hoeken kunnen opkomen. Er komen nieuwe toetreders zoals investeerders, meer online aanbieders die vaak op prijs opereren, leaseaanbieders die gelieerd zijn aan een fietsfabrikant en ten slotte neemt het aantal merken dat direct aan consumenten verkoopt toe. Het laatste gebeurt in verschillende vormen zoals online, met een eigen brandstore of met een monobrandstore.” 

Blik op de toekomst

De kansen, bedreigingen en risico’s voor een fietsbedrijf zijn met deze netwerkstudie overzichtelijk in kaart gebracht. Het uitgangspunt was om antwoord te krijgen hoe de fietsmarkt zich de komende vijf jaar gaat ontwikkelen. Daarbij werd gekeken naar de huidige en verwachte marktgrootte, de markstructuur en hoe BOVAG-leden hierop succesvol in kunnen spelen. “De positie van de vakhandel in Nederland is namelijk heel belangrijk, dit fijnmazige dealernetwerk wordt door consumenten gewaardeerd”, benadrukt Maarten Mastop. “De aankoop van een fiets gebeurt vaak lokaal. Dat is een kracht die in de afgelopen jaren door de vakhandel goed is opgebouwd. De kansen voor een fietsbedrijf? Die liggen voornamelijk op het gebied van onderhoud, service en klantrelatie.” Hij plaatst wel de kanttekening dat ontwikkelingen in de fietsbranche verder gaan. “Grote bedrijven gaan bijvoorbeeld nog groter worden. Een ondernemer met een fietsbedrijf moet scherp zijn op zijn positie in zijn lokale markt. Daarvoor biedt deze studie verschillende strategische keuzes.” 

BOVAG helpt fietsbedrijven

Met de bevindingen uit het rapport kan BOVAG op zijn beurt fietsbedrijven nog beter ondersteunen. Op hoofdlijnen gaat het om drie thema’s, waarbij Maarten Mastop toelicht: “Allereerst belangenbehartiging zoals de ondersteuning van dealerverenigingen. Dat is broodnodig, want een gelijk speelveld is momenteel belangrijker dan ooit. Uit de studie blijkt namelijk dat de macht van fabrikanten toeneemt, net zoals voorwaartse en achterwaartse integratie. Daarnaast werken we met onze Haagse lobby aan het stimuleren van meer fietsgebruik op een fietsveilige manier.” Opleiding en instroom zijn het tweede thema voor BOVAG. In de fietsbranche is de uitstroom ongeveer twintig procent per jaar. Tegelijkertijd stromen er wel nieuwe mensen in, zij het veelal ongeschoold. Daarnaast is de instroom niet groot genoeg om alle vacatures in te vullen. “Goed geschoold personeel is van kapitaal belang. Er is een grote opleidingsbehoefte, daar gaan we ons voor inzetten. Daarbij nemen we ook het kwalificatiedossier onder de loep. En ten slotte gaan we met ondernemers kijken naar hun aftersales. Dat doen we door meer inzicht en controle te geven in de kosten van de werkplaats en hun bedrijf.” Mastop benadrukt dat de bevindingen uit de studie een waardevolle aftrap zijn voor het organiseren van kleinschalige bijeenkomsten in land. “Omdat in de fietsbranche veel verschillende ondernemers en nuances zijn, is hun input heel waardevol. Daarom gaan we het land in om met ondernemers te praten, ook over wat zij van BOVAG nodig hebben.” 

Meer informatie over de netwerkstudie, inclusief een samenvatting en onderliggende data is te vinden op mijn.bovag.nl/netwerkstudiefiets. 

Over de netwerkstudie 

Met netwerkstudies ondersteunt BOVAG ondernemers bij het maken van strategische beslissingen en om in te spelen op veranderingen in de markt. Hiervoor laat BOVAG periodiek een branchespecifiek onderzoek uitvoeren. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in de branchespecifieke ontwikkelingen en de effecten daarvan op de bedrijfsvoering van BOVAG-leden. BOVAG liet eerder al een netwerkstudie doen voor de autobranche, waarover meer te lezen is op mijn.bovag.nl/netwerkstudie-auto, en doet momenteel onderzoek naar de truckbranche.