Bedrijfsovername Sjoerd Fokkema: "Is er een klik of niet, daar draait het om"

Sjoerd Fokkema (61) had geen uitgestippelde uitbreidingsplannen of ambitieuze expansiedrang, maar telde op een gegeven moment vier schadeherstelbedrijven in de cirkel Breukelen, Amsterdam Zuid-Oost, Bodegraven en Utrecht. Hij startte veertig jaar geleden als eenmanszaak in Breukelen, ‘de moedervestiging’, en rolde de laatste jaren als bijna vanzelf van de ene in de andere overname.

“Het ging goed in Breukelen. Het bedrijf was uitgegroeid tot een allround schadeherstelbedrijf met een mooie klantenkring. Maar ondertussen was ik na al die jaren wel toe aan een nieuw avontuur. In 2013 kreeg ik de kans om schadeherstelbedrijf ASN in Amsterdam Zuid-Oost over te nemen, dat heb ik toen gedaan”, vertelt Fokkema. “Dat was best een uitdaging en grote omschakeling. Van een onderneming op het platteland naar een vestiging in de hoofdstad. Gelukkig kon ik al mijn aandacht op Amsterdam richten, omdat mijn zoon Stephan toen al in het bedrijf in Breukelen werkte. Vervolgens kon ik in 2017 ASN Utrecht overnemen, omdat de vorige eigenaar met pensioen ging en daarna heb ik in 2020 ASN Bodegraven overgenomen, doorgestart en verbouwd.”

Tropenjaren

Nu, najaar 2023, heeft Fokkema twee van de vier bedrijven verkocht aan dealerbedrijven. Dealerbedrijf Janssen Van Kouwen kocht vorig jaar Amsterdam Zuid-Oost en Mulder Mazda nam afgelopen september de ASN-vestiging in Bodegraven over. En Fokkema heeft besloten om zijn twee andere bedrijven elk naar een van zijn zoons over te doen. Stephan is sinds vorig jaar eigenaar van Breukelen en zoon Léjon werkt sinds twee jaar in Utrecht en maakt zich op om straks die vestiging over te nemen.

Als je je kinderen in het bedrijf haalt, zijn er volgens Fokkema maar twee dingen cruciaal: willen ze het en kunnen ze het? “Daar moet je rationeel over nadenken. Als een van die aspec­ten niet klopt, moet je het niet doen, want daar wordt niemand gelukkig van in de familie”, aldus Fokkema, die vooraf niet direct had bedacht dat zijn zoons hem zouden opvolgen.

“Ik heb mijn kinderen altijd ontmoedigd om in het bedrijf of in autoschadeherstel te gaan werken. Zelfstandig ondernemen is hard werken onder dynamische omstandigheden. Niemand weet precies hoe de veranderende markt voor mobiliteit zich de komende jaren gaat ontwikkelen. Natuurlijk zal het veranderen, maar ik ben ervan overtuigd dat herstel altijd blijft.”

Ondertussen is Fokkema zichtbaar trots dat zijn beide zoons in zijn voetsporen treden. “Het overdrachtsproces met Stephan is heel vloeiend en natuurlijk verlopen. Hij runt het bedrijf in Breukelen geheel zelfstandig, daar heb ik geen omkijken meer naar. Op dezelfde manier doen we dat in Utrecht met Léjon. Ik geloof niet dat er voor zulke processen echt een uitgestippeld plan of tijdspad is. Bij ons werkt dat in ieder geval niet zo.”

Punt erachter

Veel met elkaar overleggen, open het gesprek voeren, goed naar elkaar luisteren en niet bang zijn voor discussie, is de mores van vader en zoons Fokkema. Maar wat vooral belangrijk is: niet eindeloos in dingen blijven hangen. “We gaan discussies niet uit de weg, maar zetten er ook een punt achter als we eruit zijn. Dan is het klaar, afgehandeld en gaan we verder.”

“Mijn zoons moeten de vrijheid voelen dat ze hun eigen invulling aan het ondernemerschap kunnen geven. Het moet geen kwestie van ‘copy-paste’ zijn. Dat zou ik niet willen. Ik ben misschien een control freak, maar zit ontspannen en vol vertrouwen in dit proces, mede omdat er geen pressie of financiële druk is. Als je moet verkopen, is dat natuurlijk een heel ander verhaal.”

Tijdens de verkoop van twee van zijn vestigingen aan dealer­bedrijven ging hij in eerste instantie ook op zijn gevoel af, daarna de cijfers en feiten. “Is er een klik en voel je onderling vertrouwen? Als ik dat niet voel, heb ik er ook geen zin in en ga ik er niet mee door. Goede dingen komen altijd snel en dat is hiermee ook zo. Je moet alles goed overdenken en overwegen, maar hoe langer je over dingen nadenkt, hoe ingewikkelder het kan worden. Als ondernemer moet je beslissingen durven nemen en ervoor gaan.”

Wat hij gaat doen, als hij Utrecht aan Léjon heeft overgedragen, weet hij nog niet precies. “Ik kan niet stilzitten en hou niet van een doelloos leven”. Zelf is hij dan ook nog druk bezig om de benodigde opleidingen te volgen die nodig zijn voor de Plusnorm-certificering van het bedrijf. “Dat vind ik gewoon heel leuk en ik wil graag bijblijven.”

Zoons Fokkema: “We snappen elkaar”

Al stuurde hun vader Sjoerd Fokkema er nooit op aan dat ze het bedrijf zouden overnemen, zijn beide zonen Stephan en Léjon wel in het bedrijf terecht gekomen. “We zijn opgegroeid in het bedrijf en we woonden er ook vlak naast”, vertellen ze. “Dan zie je wat er allemaal bij komt kijken, de lange dagen en de verantwoordelijkheid, maar ook het mooie van het zelfstandig ondernemerschap.”

Zelf beslissingen kunnen nemen en keuzes kunnen maken is wat ze met elkaar gemeen hebben, aldus de zoons. Een nuchtere, hardwerkende, no-nonsense instelling en de dingen vooral niet moeilijker maken dan ze zijn, is kenmerkend voor de Fokkema’s. “Dat herkennen we in elkaar. Daardoor begrijpen we elkaar ook zo goed en hebben we weinig woorden nodig. We praten over de meest uiteenlopende dingen, leren veel van elkaar en delen onze ervaringen. Hoe processen beter en efficiënter georganiseerd kunnen worden bijvoorbeeld. Sjoerd luistert naar ons, peilt onze visie over zaken en neemt ons serieus. We hebben vertrouwen in elkaar, dat is het allerbelangrijkste.”

Jeroen Dols, Eigenaar Mulder Mazda: "Eerst het gevoel, dan de ratio"

“In dit soort overnameprocessen gaat het eerst om het gevoel en daarna de ratio. Heb je een goed gevoel bij de ondernemer en het bedrijf, dan ga je over de cijfers praten en goed bekijken wat het kan toevoegen”, vertelt Jeroen Dols, directeur Mulder Mazda met vier dealervestigingen, die ASN Bodegraven heeft overgenomen en eerder al ASN Krimpen aan den IJssel overnam.

“We waren actief op zoek naar een schadeherstelbedrijf dat goed bereikbaar is voor ons dealerbedrijf in Waddinxveen. We waren er snel uit met Sjoerd. Via via kwamen we met hem in contact en maakten we eerst een eetafspraak met hem als ondernemers onder elkaar. Wat voor type ondernemer ben je? Hoe zie je de toekomst? Over dat soort dingen hebben we het allemaal gehad. We voelden al snel een klik en maakten een vervolgafspraak in het bedrijf. Wij vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat iemand goed is voor zijn medewerker en serieus effort in zijn bedrijf heeft gestoken. Sjoerd is een hardwerkende ondernemer met passie voor zijn vak, een echte aanpakker. Iets anders waar we erg op letten is het team en de onderlinge sfeer. Zodra je een bedrijf binnenkomt, merk je meteen op dat dit goed zit.”

Een ‘goede vent op de tent’, ook dat is volgens Dols belangrijk bij een bedrijfsovername. “De financiën en administratie hebben we gecentraliseerd, de rest moeten de vestigingen echt zelf doen, dus een bekwame vestigingsmanager en hecht team zijn belangrijk. Het plan is om de vestiging in Bodegraven op te schalen en uit te breiden van drie tot zeven medewerkers. Schadeherstelwerk is er genoeg.”