Handhaving wet DBA vanaf 2025: wanneer is er sprake van schijnzelfstandigheid?

BOVAG heeft afgelopen week gesproken met de Belastingdienst over de uitvoering van de handhaving op schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025. Tijdens dat gesprek werd duidelijk dat Belastingdienst zich volop voorbereidt op de communicatie over de uitvoering van de handhaving van de wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelaties). De Tweede Kamer heeft aan het kabinet gevraagd om vóór 1 november 2024 te zorgen voor een duidelijk afwegingskader op de website van de Belastingdienst voor de beoordeling van een arbeidsrelatie. Daarvoor is onder andere de site hetjuistecontract.nl ingericht.

Informatie en instrumenten voor werkgevers en werkenden

De website hetjuistecontract.nl is door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gelanceerd. Deze website biedt essentiële informatie en praktische instrumenten voor zowel werkgevers als werknemers om te verduidelijken wanneer iemand als zzp’er of in loondienst werkt. Daarnaast wordt er specifiek aandacht besteed aan het herkennen en voorkomen van schijnzelfstandigheid. De site bevat ook informatie over de rechten en plichten van zowel zzp’ers als werknemers, aangezien deze aanzienlijk verschillen.

Keuzetool: zelf beoordelen of er sprake is van zzp of loondienst

Een belangrijk onderdeel van de website is een keuzetool. Deze tool stelt werkgevers en werkenden in staat om zelf te beoordelen of een opdracht geschikt is voor een zzp’er. De tool bestaat uit tien vragen en fungeert als een mini-webmodule. In tegenstelling tot andere webmodules geeft de keuzetool geen definitief oordeel. Als de antwoorden wijzen op werken binnen loondienst, wordt het aangeraden om samen het gesprek aan te gaan over het juiste contract.

Zzp: ja of nee

Naast de keuzetool kun je ook een aantal voorbeelden terugvinden op de website. Per sector worden er voorbeelden gegeven met daarbij een duidelijke conclusie. Ook hier ligt de nadruk op het voorkomen van schijnzelfstandigheid door werkgevers en opdrachtgevers bewust te maken van de verschillende kenmerken van een arbeidsrelatie.

Werknemers in loondienst versus zzp’ers

De keuzetool bevat een overzicht van tien kenmerken die een zzp-opdracht onderscheiden van het werken in loondienst. Het is belangrijk op te merken dat geen van deze kenmerken op zichzelf een eenduidig oordeel kan geven over de status van de werkende (zzp’er of werknemer). Alle criteria moeten in samenhang worden bekeken, wat de beoordeling complex maakt. Daarnaast worden de rechten en plichten van werknemers in loondienst en zzp’ers verduidelijkt.

Hoe verder?

BOVAG ziet nog een taak voor de Belastingdienst om zzp’ers directer te bereiken met communicatie. Daarnaast constateert BOVAG dat er in de uitvoering onduidelijkheden zijn in het afwegingskader. Op dit moment lopen hier nog gesprekken over met de Belastingdienst, onder andere via verschillende commissies van VNO-NCW. BOVAG neemt deel aan deze verschillende expertcommissies van VNO-NCW en houdt dit onderwerp dus scherp voor je in de gaten.