Om de wachttijd voor het rijexamen te verlagen, moet het slagingspercentage omhoog. Dat vergt een inspanning van zowel CBR als branche. BOVAG stelt voor de reserveringstermijn voor een derde of vierde examen standaard te verhogen naar 26 weken, zodat er ruimte komt voor meer eerste examens en eerste herexamens. Dat verlangt van rij-opleiders dat zij kandidaten goed voorbereid en dus niet te vroeg naar het eerste en een eventueel eerste herexamen sturen. Daarmee gaat het slagingspercentage omhoog. Van het CBR verwacht BOVAG dat het ziekteverzuim van examinatoren wordt teruggedrongen en dat examinatoren de komende maanden negen examens per dag afnemen. Door maatregelen zullen de wachttijden aanmerkelijk teruglopen. BOVAG heeft deze voorstellen vandaag naar de Tweede Kamer en het CBR gestuurd, in aanloop naar het Kamerdebat over verkeersveiligheid, medio volgende week.
In de afgelopen weken zijn de wachttijden voor het B-examen van de rijopleiding dramatisch gestegen, inmiddels loopt de wachttijd voor het eerste examen soms op tot 26 weken en zijn nieuwe examens op dit moment amper aan te vragen. Dit is enerzijds het gevolg van het inhalen van uitgestelde examens uit de coronaperiode, anderzijds door verzuim en vacatures bij het CBR en anticiperend reserveringsgedrag bij rij-opleiders, waardoor het systeem verder verstopt raakt. De oplopende wachttijden vragen een heroverweging van alle door de branche voorgestelde alternatieve maatregelen. Net als BOVAG vroeg de Tweede Kamer eerder bijvoorbeeld al om het - tijdelijk - inkorten van de examens. Aanpassing van wet- en regelgeving moet daarbij niet bij voorbaat worden uitgesloten. Daarbij moet het CBR wat BOVAG betreft standaard negen praktijkexamens per dag per examinator afnemen, in tegenstelling tot de huidige acht praktijkexamens. Hierdoor neemt de capaciteit met 12,5 procent toe.
Draconische maatregelen van CBR niet passend
Om de wachttijden op te lossen, zijn eerder een aantal noodmaatregelen voorgesteld, zoals het afschaffen van de tussentijdse toets, het schrappen van het faalangstexamen en het verhogen van de minimumleeftijd. Deze voorstellen zijn echter contraproductief, omdat ze alle drie ingrijpen in bewezen succesvolle regelingen, die leiden hogere kwaliteit van leerlingen en dus hogere rijveiligheid. Wat wel zou kunnen, is de tussentijdse toets ook laten gelden als een examen, als de kandidaat deze tussentijdse toets foutloos aflegt. Een extra examen kan dan achterwege blijven.
Examenreserveringssysteem moet op de schop
Door de oplopende reserveringstermijn worden steeds meer examentijden geclaimd, met als gevolg dat de wachttijden nog verder oplopen. Dit patroon moet doorbroken worden. Dat kan door maatregelen te nemen, waardoor eerste examens en eerste herexamens voorrang krijgen ten opzichte van een derde, vierde of zelfs vijfde examen. Het CBR moet de mogelijkheid krijgen hierin specifiek beleid te voeren, door voor alle examens na het eerste herexamen een langere reserveringstermijn aan te houden. Daarnaast zou het ongelimiteerd kunnen reserveren van examentijden en het schuiven met examens tussen de verschillende kandidaten van de rij-opleider aan banden moeten worden gelegd.
Ook het CBR is aan zet
De oplopende wachttijden zijn ook het gevolg van personele problemen bij het CBR. Bekend is dat het ziekteverzuim onder examinatoren hoog is (momenteel circa 12 procent), en het vullen van vacatures moeizaam verloopt. Het CBR is aan zet om het ziekteverzuim naar beneden te brengen en zorg te dragen voor het snel vullen van vacatures.
Al deze maatregelen tezamen zullen ertoe leiden dat het slagingspercentage omhooggaat en de wachttijden afnemen.