Voor grote bedrijven in Nederland is sinds 1 januari 2022 een nieuwe wet van kracht die als doel heeft om de verhouding tussen vrouwen en mannen in de top en subtop evenwichtiger te maken. De wet is bekend om het quotum – ook bekend als het ‘vrouwenquotum’ of ‘diversiteitsquotum’ – maar bevat ook andere regelingen. Is uw bedrijf een beursgenoteerd bedrijf of valt uw bedrijf onder de grote vennootschappen in Nederland, lees dan hieronder de nieuwe regels.
Ingroeiquotum voor beursgenoteerde bedrijven
In de wet is een ingroeiquotum van ten minste een derde vrouw en een derde man voor de rvc van beursvennootschappen opgenomen. Het m/v-quotum voor de rvc geldt voor naamloze vennootschappen met een beursnotering en statutaire zetel in Nederland.
Het quotum geldt voor nieuwe benoemingen en wordt daarom ook wel het ingroeiquotum genoemd. Bij een benoeming van een nieuwe commissaris, moet rekening gehouden worden met de evenwichtigheid van de m/v-verhouding in de raad. Als de rvc niet evenwichtig is samengesteld, dat wil zeggen: niet ten minste voor een derde uit vrouwen en voor een derde uit mannen bestaat, dang zal een nieuwe benoeming moeten bijdragen aan dat evenwicht. De algemene vergadering, de ondernemingsraad en de rvc zijn dan verplicht om bij het doen van aanbevelingen en voordrachten rekening te houden met het diversiteitsquotum.
Het ingroeiquotum geldt uiteraard alleen als de rvc uit meer dan één natuurlijk persoon bestaat. Voor vennootschappen met een one-tier board geldt het quotum voor alle niet-uitvoerende bestuurders.
Een nieuwe benoeming in de rvc die niet bijdraagt aan een evenwichtiger m/v-verhouding is nietig. De zetel van de commissaris in de rvc blijft leeg totdat een nieuwe benoeming wordt gedaan die wel bijdraagt aan een beter evenwicht. Deze sanctie, de nietigheid van de benoeming, heeft echter geen gevolgen voor de rechtsgeldigheid van de besluitvorming waaraan bestuurders met een nietige benoeming hebben bijgedragen.
In het geval van een herbenoeming die plaatsvindt binnen acht jaar na het jaar van eerste benoeming van de betreffende commissaris, hoeft een bedrijf geen rekening te houden met het ingroeiquotum. Ook bij een benoeming die plaatsvindt onder uitzonderlijke omstandigheden, hoeft men geen rekening te houden met het quotum. Deze uitzonderlijke benoeming mag echter ten hoogste twee jaar duren.
Streefcijferregeling en transparantieverplichting voor de 5.000 ‘grote’ vennootschappen in Nederland
Grote vennootschappen moeten aan de SER rapporteren over de man-vrouwverhouding in het bestuur, de raad van commissarissen (rvc) en de subtop. Ze moeten bovendien laten zien welke streefcijfers en bijbehorende plannen van aanpak ze hebben opgesteld om diversiteit in de (sub)top te vergroten.
De wet geldt voor beursgenoteerde en ‘grote’ vennootschappen in Nederland. Vennootschappen die zowel beursgenoteerd als groot zijn, zullen aan meerdere wetsregelingen moeten voldoen.
Onder het streefcijfer- en transparantiegedeelte van de wet vallen alle naamloze en besloten vennootschappen die volgens het jaarrekeningenrecht een grote rechtspersoon zijn. Dit is het geval als een vennootschap op twee opeenvolgende balansdata voldoet aan ten minste twee van deze drie criteria:
- de waarde van de activa bedraagt meer dan € 20 miljoen
- de netto-omzet is meer dan € 40 miljoen
- het gemiddeld aantal werknemers is 250 of meer
Een deel van de beursgenoteerde bedrijven behoort ook tot de groep ‘grote’ vennootschappen. Zij moeten ook streefcijfers opstellen voor het bestuur en de subtop. Grote beursvennootschappen stellen alleen streefcijfers op voor het bestuur en de subtop; voor de rvc geldt het ingroeiquotum.
Rapportageplicht en transparantie
Jaarlijks en binnen tien maanden na afloop van het voorgaande boekjaar moeten alle grote vennootschappen en grote beursvennootschappen volgens een vast format aan de SER rapporteren over:
- het aantal mannen en vrouwen dat aan het eind van het boekjaar deel uitmaakt van het bestuur, de rvc en de subtop
- de doelen in de vorm van streefcijfers
- het plan van aanpak om deze doelen te bereiken
- de redenen voor het eventueel niet behalen van één of meer doelen
De rapportageverplichting geldt voor boekjaren die zijn begonnen na 1 januari 2022, het jaar waarin de wet in werking is getreden. De vennootschap rapporteert over veranderingen die in dat boekjaar hebben plaatsgevonden en beleidsinitiatieven die zijn gepland. Dit betekent dat grote vennootschappen voor het eerst in 2023 moeten rapporteren over het boekjaar 2022.
Bedrijven leveren hun gegevens aan bij het SER Diversiteitsportaal. De SER maakt de gerapporteerde gegevens transparant, zodat de stand van zaken en de voortgang rond diversiteit in de Nederlandse bedrijfstop zichtbaar wordt. Het SER Diversiteitsportaal publiceert deze informatie jaarlijks.
Kijk voor meer informatie, handreikingen en voorbeelden voor het opstellen van streefcijfers en plannen van aanpak op
het diversiteitsportaal van de SER