Bedrijfsscholen bieden oplossing voor tekort aan personeel

De fietsbedrijven in deze provincie kampen met een tekort aan gekwalificeerd personeel, mede omdat er geen regionale opleiding voorhanden is. Yvo van Rotterdam, consultant van de Tweewieler Academy: “De dichtstbijzijnde opleiding, het ROC in Bergen op Zoom, heeft de opleiding tot fietstechnicus recentelijk geschrapt. Waardoor de aanwas van nieuwe vakmensen is gestopt. Op basis van gesprekken met de lokale ondernemers hebben wij voor hen een programma op maat gemaakt. De kandidaten worden met name door de deelnemende bedrijven aangeleverd en zijn wat achtergrond betreft zeer uiteenlopend. Van een hovenier die klaar was met de kou in de winter tot een bouwvakker die bij het uitoefenen van zijn werk last heeft van zijn rug. Gemotiveerde mensen die graag willen sleutelen en hierin hun kans zien om dat te gaan doen.” 

Geen les tijdens drukke periodes

De opleiding tot fietstechnicus duurt via de bedrijfs­school twee jaar, waarvan het grootste deel in de werkplaats wordt doorgebracht. “Van de twintig mensen die vorig jaar zijn gestart, zijn er maar liefst zeventien aan het tweede jaar begonnen. Van september tot Pasen volgen ze een tot twee dagen per week les op de bedrijfsschool, afgewisseld met het werken in de werkplaats van hun werkgever. Op verzoek van die werkgevers wordt er in de zomermaanden geen les gegeven. Deze maanden zijn, zeker in toeristisch Zeeland, te druk om mensen op de vloer te missen. Dit soort afspraken zijn vanzelfsprekend te maken. Dat is de meerwaarde van een bedrijfsschool”, aldus Van Rotterdam. 

Fietsbedrijf is enthousiast

Steven Bakker van Fietsbedrijf De Kromme Spaak uit Kapelle, is enthousiast over de bedrijfsschool. Het fietsbedrijf maakt gebruik van de Tweewieler Academy bedrijfsschool in Zeeland. Als chef werkplaats/leermeester en leidt hij momenteel twee leerlingen op en heeft hij goede ervaringen met het project. “Er is hier echt een flink tekort aan gekwalificeerd technisch personeel. Dat geldt voor alle fietsondernemers in de regio. Het is daarom heel prettig om nu via de bedrijfsschool wèl aan goede mensen te komen en deze op zo’n manier te scholen dat het past bij ons bedrijf: handen zoveel mogelijk op de werkvloer. Scholing vindt met name op maandag plaats, dan zijn wij gesloten. Bovendien hoeven de leerlingen nu niet ver te reizen, wat ze heel prettig vinden. De opleiding is van hoge kwaliteit. Kortom, een ideale oplossing”, aldus Bakker.

Zij-instromers autotechniek

De in september opgestarte opleiding voor zij­instromers autotechniek werkt op dezelfde manier als de bedrijfsschool voor fietsbedrijven. Deze bedrijfsschool is ontstaan uit een samenwerking tussen Innovam en UWV en is van start gegaan met twaalf deelnemers. Net zoals bij de Tweewieler Academy worden de leerlingen in twee jaar intensief opgeleid, deels op de werkvloer bij hun werkgever. In de eerste drie maanden van de opleiding wordt zeventig procent van de technieklessen gegeven, waardoor ze goed inzetbaar zijn bij het bedrijf. Een groot deel van de opleidingskosten is bekostigd via bijvoorbeeld OOMT of UWV. “Ook heb je als werkgever recht op de subsidie praktijkleren. Dat houdt in dat je 2.500 euro per lesjaar terugkrijgt. Per saldo zijn de opleidingskosten hierdoor zeer beperkt”, vertelt Van Rotterdam.

Robbert Rooth is afgelopen september gestart met zijn opleiding aan het Automotive College ROC Midden-Nederland en is heel blij met de kans die hij hierdoor heeft gekregen. “Het is altijd al mijn droom geweest om autotechnicus te worden. Als kind werkte ik al mee in een autobedrijf en ik had plannen om samen met mijn neef zelf ooit een garage te openen. Helaas is mijn neef heel vroeg overleden en ben ik gestopt met onze plannen. Ik wilde een BBL-opleiding volgen, maar vond geen stageplaats. Ik heb een opleiding tot kok gevolgd, maar nooit iets mee gedaan. Daarna nog veel meer baantjes, maar pas via het UWV is het gelukt. Zij vertelden mij over de bedrijfsschool autotechniek en hebben mij geholpen om een werkgever te vinden zodat ik kon instromen. Nu werk ik naast de opleiding bij  VW Kevercentrum Midden-Nederland in Kortenhoef . Met heel veel plezier. Het is echt mooier dan ik ooit had gedacht”, aldus Robbert.

Bedrijfsschool voor motortechnici?

Ook de motor- en scooterbranche kampt met personeelstekorten. Daarom loopt momenteel een haalbaarheidsonderzoek naar een bedrijfsschool voor deze branche. “Het beste zou zijn om dit regionaal aan te pakken. De bereidheid van leerlingen om meer dan vijftig of zestig kilometer te reizen, is immers vaak klein. Het is daarentegen ook een kleine markt, dus dit regionaal regelen is niet zo eenvoudig”, zegt Innovam-consultant Robbert-Jan van den Berg. Christa Grootveld, branchemanager BOVAG Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven, is daarom druk bezig om partijen bij elkaar te brengen: “Samen met OOMT, Innovam, Tweewieler Academy en natuurlijk de motorbedrijven bekijken we hoe we het van de grond gaan krijgen. De noodzaak is hoog, dus iedereen is gemotiveerd om een oplossing te vinden.”

Personeel wegkopen lost tekort niet op

De consultant merkt dat het niet altijd even gemakkelijk is om leerlingen te vinden, maar net zo moeilijk is het om werkplekken te vinden. Dit laatste is een voorwaarde om de opleiding in twee jaar af te kunnen ronden. Van Rotterdam: “De leerlingen moeten in de praktijk aan de slag kunnen, maar er is vaak weinig bereidheid om hierin te investeren. Het gevaar bestaat dat bedrijven liever personeel wegkopen bij andere bedrijven. Waardoor de personeelskosten op den duur stijgen. Iedereen wordt immers steeds duurder op deze manier en het personeelstekort wordt er niet mee opgelost. ”De bedrijfsscholen kunnen wat dit betreft een oplossing zijn, maar dan moet het bedrijfsleven hierin zijn verantwoordelijk nemen. Kenmerkend is dat zij­instromers soms ouder zijn dan de jongeren die een reguliere opleiding hebben gevolgd. Dit kan inhouden dat zij mogelijk hoger ingeschaald moeten worden op de loonlijst. “Dit is voor veel werkgevers iets om over na te denken. Aan de andere kant: werknemers die op latere leeftijd switchen, zijn vaak heel loyaal en gemotiveerd omdat ze een bewuste keuze hebben gemaakt. En dat allemaal voor een paar euro per uur meer”, zo rekent Van Rotterdam voor. “Bovendien: je bent als werkgever heel sociaal bezig, zeker wanneer je iemand aanneemt die hierdoor uit een bijstandssituatie kan komen. Daarnaast kent UWV financieel aantrekkelijke regelingen voor werkgevers die oudere werknemers aannemen.”

Neem ook een zij-instromer aan 

De instroom van leerlingen gebeurt op verschillende manieren: bijvoorbeeld uitkeringsgerechtigden via UWV en gemeentes, mensen die zichzelf opgeven en natuurlijk via werkgevers die of een vacature hebben geplaatst of iemand willen laten bijscholen. “Maar het valt of staat allemaal met de mogelijkheid om mensen tijdens of na de opleiding een werkplek aan te kunnen bieden. En gezien de personeelstekorten van dit moment, zou dat toch moeten lukken”, zo roept Van Rotterdam tot slot op tot actie.