01
Wat is een cao en hoe komt een cao tot stand?
Cao staat voor collectieve arbeidsovereenkomst. Het is een schriftelijke overeenkomst met daarin afspraken over arbeidsvoorwaarden waaronder loon, werktijden en vakantiedagen. Deze afspraken worden gemaakt tussen werkgevers(organisaties) en werknemersorganisaties (vakbonden). Een cao kan afgesproken worden voor een bepaalde sector (bedrijfstak-cao) of voor een bedrijf (ondernemings-cao). Daarnaast wordt in de cao afgesproken voor hoe lang de cao geldt, de looptijd van de cao.
Afspraken in een cao mogen niet in strijd zijn met de wet, maar de wet kan wel bepalen dat van bepaalde wettelijke regels bij cao mag worden afgeweken. Een voorbeeld hiervan is de proeftijd. Volgens de wet mag de proeftijd maximaal een maand zijn wanneer de arbeidsovereenkomst langer duurt dan zes maanden maar korter duurt dan twee jaar. In een cao kan afgesproken worden dat de proeftijd langer is.
Hoe komt een cao tot stand?
Een cao komt tot stand door onderhandeling tussen werkgevers(organisaties) en werknemersorganisaties (vakbonden). Zij onderhandelen namens hun leden over collectieve arbeidsvoorwaarden. Vaak zijn er meerdere overleggen nodig voordat er afspraken gemaakt worden, maar onderhandelingen kunnen ook maanden of zelfs jaren duren. Als partijen het eens zijn geworden over de afspraken leggen zij dit vast in een principeakkoord, onderhandelaarsakkoord of een onderhandelingsresultaat. Dit leggen ze voor aan hun achterban. Zodra de achterban akkoord gaat met het resultaat melden partijen de cao aan bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Binnen twee weken stuurt het ministerie van SZW een kennisgeving van ontvangst (kvo). Na verzending van de kvo treedt de cao in werking en geldt hij voor de leden van de partijen die de cao hebben afgesloten, dit kan ook met terugwerkende kracht. Dat betekent dat de cao eerder ingaat dan het moment waarop hij is aangemeld.
Namens de leden is BOVAG betrokken bij de totstandkoming van twee cao’s: de cao voor het Motorvoertuigenbedrijf en Tweewielerbedrijf (MvT) en de cao voor Tankstations en Wasbedrijven (T&W). Dit zijn bedrijfstakcao’s en zij gelden voor een bepaalde sector. Wanneer de cao het einde van de looptijd nadert, worden voorbereidingen getroffen voor nieuwe onderhandelingen. Dit is een van de momenten waarop BOVAG in gesprek gaat met de leden. Alle leden kunnen daarvoor hun steentje bijdragen. Houd hiervoor de nieuwsbrieven en mijnBOVAG.nl in de gaten.
Wat betekent het als een cao algemeen verbindend is verklaard en hoe werkt dat?
De cao MvT, de cao T&W, de cao voor het carrosseriebedrijf en de Metalektro cao gelden voor alle bedrijven en hun medewerkers in de sector. Dat komt doordat deze cao’s algemeen verbindend zijn verklaard. Na aanmelding van de cao en ontvangst van de kvo kunnen partijen een verzoek tot algemeenverbindendverklaring indienen bij het ministerie van SZW. De minister verklaart de cao algemeen verbindend wanneer hij geldt voor een belangrijke meerderheid van de in de bedrijfstak werkzame personen. Dit wordt de representativiteit genoemd.
De representativiteit wordt berekend door het aantal personen dat werkzaam is bij werkgevers die al onder de cao vallen te vergelijken met het totaal aantal personen dat werkzaam is in de branche. Valt meer dan 55% van de werkzame personen in de branche al onder de cao? Dan wordt de cao algemeen verbindend verklaard.
Als voldaan wordt aan de representativiteitsvereisten en andere procedurele eisen dan neemt het ministerie van SZW het verzoek tot avv in behandeling en toetst het de cao-bepalingen op strijdigheid met de wet. Daarnaast wordt het avv-verzoek ter visie gelegd. Derde partijen krijgen dan drie weken de tijd om bedenkingen in te dienen tegen het verzoek of om dispensatie aan te vragen van het avv-besluit. Wordt hier geen gebruik van gemaakt, dan neemt de minister in principe binnen acht weken het besluit of de cao al dan niet algemeen verbindend wordt verklaard.
Meer weten over de cao's? Bekijk onderstaande video: